Goede bestuursadviezen zijn het resultaat van een zorgvuldig proces, gedragen keuzes en een overtuigend advies. Dat stelden we al in onze eerdere blog. Maar hoe kun je daar als gemeente effectief op sturen? Dat niet alleen die ene strategische topper goede bestuursadviezen oplevert en ‘politiek sensitief’ is? In deze blog geven we je drie concrete handvatten.
1. Stuur op het proces, niet op het stuk
Bestuursadviezen zijn geen doel op zich, maar het resultaat van een goed doordacht proces. Kwaliteit ontstaat als adviseurs:
- vroegtijdig en actief stakeholders betrekken;
- regelmatig afstemmen met bestuurders;
- open communiceren over voortgang en dilemma’s.
Stuur je hierop in het proces? Dan voorkom je dat het uiteindelijke stuk los komt te staan van de bestuurlijke realiteit of onverwachte weerstand oproept.
Daarom: introduceer procesmonitoring. Werk met vaste stappen in elk traject, zoals stakeholderanalyses, voortgangsgesprekken en evaluaties. Zo maak je procesgericht werken vanzelfsprekend en zichtbaar. Veel van die stappen zijn goed te plannen en heel concreet.
2. Begin met een grondige opgaveverkenning
Een helder beeld van de opgave voorkomt inefficiëntie in het proces en bijsturing achteraf. Investeer daarom aan het begin van het traject in een gezamenlijke verkenning van de opgave, zodat alle betrokkenen dezelfde verwachtingen hebben. Dat kost vooraf wat extra tijd – en ja, dat is best uitdagend in een drukke organisatie. Maar die investering betaalt zich snel terug: je voorkomt misverstanden, halve oplossingen en tijdrovende bijsturingen. En: het is te plannen.
Dus: organiseer verkenningssessies bij de start van een opgave voor adviseurs, leidinggevenden en bestuurders. Zo kunnen zij scherpstellen wat precies het probleem is, en wat de verantwoordelijkheid en het doel voor de gemeente is. Laat daarbij expliciet aandacht zijn voor:
- wettelijke kaders en beleidsruimte;
- bestuurlijke ambities en politieke gevoeligheden;
- de aard, omvang en urgentie van het probleem;
- betrokken domeinen en thema’s;
- juridische, financiële en uitvoeringsaspecten.
Voorbeeld: Werk je aan een advies over armoedebestrijding? Verken dan gezamenlijk welke groepen het hardst worden geraakt, welke beleids- en wettelijke kaders van toepassing zijn, hoe concreet de bestuurlijke ambities zijn en wat de uitvoeringscapaciteit is. Gezamenlijk dus. Over de grenzen van je domein heen.
3. Werk met scenario’s en maak keuzes inzichtelijk
Een sterk advies biedt keuzeruimte én laat zien waarom voor een bepaalde richting is gekozen. Zeker bij complexe vraagstukken wil je als bestuurder niet ‘zomaar’ een oplossing kiezen. Nee: je wil kunnen afwegen welke van de mogelijke oplossingen het beste is – en waarom.
Van tunnelvisie naar denken in scenario’s: laat bij complexe of belangrijke opgaves standaard meerdere scenario’s uitwerken. Met voor elk scenario inzicht in kosten, baten, risico’s en uitvoerbaarheid. Stimuleer adviseurs om duidelijk te maken:
- welke alternatieven zijn onderzocht
- hoe de afweging is gemaakt
- waarom één scenario de voorkeur krijgt boven de andere.
Zo voorkom je dat de stappen om tot een advies te komen als een black box worden ervaren, en maak je het besluitvormingsproces transparant en onderbouwd. Dat scheelt een heleboel detailvragen, raadsvragen en moties. Én het levert een betere inhoudelijke discussie op. Het geeft ook een betere focus op risico’s en kosten. Je zegt niet alleen ‘ja’ tegen een variant omdat daar de minste risico’s aan kleven of dat die het minste kost.
Neem jij de bestuurlijke advisering in jouw gemeente serieus?
Dit is de eerste blog in een tweeluik over hoe je als gemeente stuurt op betere bestuursadviezen. In de volgende blog lees je hoe je actief stuurt op draagvlak, sterker argumenteren en leren van wat je doet — zonder op de stoel van de adviseur te gaan zitten.
Wil je dat bestuurlijke adviezen bij jullie soepeler en sterker tot stand komen? Houd onze blogs dan goed in de gaten, of neem contact op met een van onze experts.
Wil jij ook beter communiceren?
Schrijf je dan in voor een van onze communicatietrainingen. Schrijven, presenteren, rapporteren... Bekijk ons aanbod hieronder! Liever eerst even overleggen over wat het best bij jou past? Bel ons op (024) 324 49 59 of mail naar info@pastoorbv.nl.
Blogs en opiniestukken
Van ons voor jou: communicatie- en beleidstips. Doe er je voordeel mee!
Lees ook onze artikelen over alles wat speelt in de communicatiebranche.
